اجزا و قطعات سیستم تهویه مطبوع خودرو

بطور کلی تمام سیستم‌های تهویه‌ی مطبوع خنک کننده خودرو یک حلقه‌ی بسته هستند و از دو بخش پرفشار و کم‌فشار تشکیل شده‌اند. که در آن، گرما از قسمت کم ‌فشار دریافت و در قسمت پر فشار دفع می‌ شود. در این پست به بحث کولر خودرو و نحوه کارکرد سیستم کولر سیستم خواهیم پرداخت .

به قسمت ‌های کمپرسور، لوله خروج گاز از کمپرسور، کندانسور، مخزن مایع مبرد و لوله حامل مایع مبرد که قسمت باقی‌ مانده از سیستم تبرید است، قسمت پر فشار می گویند.
از شیر انبساط تا ورودی کمپرسور قسمت کم فشار نام دارد.
گاز کولر از شیر انبساط عبور می ‌کند، به طرف اواپراتور داخل اتاق خودرو رفته با خنک کردن هوای داخل خودرو، دوباره وارد کمپرسور می ‌شود.
در سیکل تبرید، ماده‌ مبرد (گاز) دائما یک سیکل کامل را تکرار می ‌کند.

1- بخش پرفشار

کمپرسور یا متراکم‌کننده

(Compressor) یک پمپ بوده که از طریق تسمه به موتور خودرو متصل است و حرکت آن ازموتور تامین می شود، کمپرسور کولر خودرو حرکت دهنده گاز مبرد در کولر خودرو می‌باشد. کمپرسور با گرداندن گاز در اجزاء سیستم درواقع شبیه به قلب مجموعه عمل می‌نماید.

همچنین کمپرسور فشار و درنتیجه دمای گاز کم‌فشار خارج‌شده از اواپراتور را نیز افزایش می‌دهد.
کمپرسور گاز مبرد را از اواپراتور به داخل کندانسور و سپس به کپسول خشک کننده و مجدداً به داخل اواپراتور سوق می‌دهد.

کندانسور

یا چگالنده (Condenser) یکی از اجزائی است که وظیفه تبادل حرارت را در سیستم کولر ماشین بر عهده دارد و در اصل یک رادیاتور است و مانند رادیاتور خودرو کار می‌کند.

در جریان تراکم گاز و ارسال به کندانسور گرما تولید می‌شود اما به‌دلیل وجود لوله‌های رادیاتور و جریان گرفتن در آن‌ها، ماده سردکننده که به حالت گاز بوده حالا به حالت مایع و سیال درمی‌آید.
عملکرد کندانسور را مانند سرد شدن بخار و تبدیل آن به آب تصور کنید.
خروجی کندانسور یک مایع متراکم شده و آماده‌ی خنک کردن کابین است.

رسیور درایر

به‌عنوان منبع ذخیره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل می‌نماید. ریسیور درایر با داشتن مواد شیمیایی خشک‌کننده به‌صورت دانه‌های زیر، هرگونه آب یا رطوبت موجود را جذب می‌کند.

معمولاً این قطعه دارای یک پرشرکنترل (مانوستات) ایمنی می‌باشد تا در مواقعی که فشار گاز از حد تعریف شده کمتر یا بیشتر شود، به‌طور خودکار جریان برق کمپرسور را قطع ‌نماید.

همچنین بر روی این قطعه، شیشه‌ای جهت رؤیت گاز وجود دارد. شیشه رؤیت به ما این امکان را می‌دهد تا بتوانیم گردش و میزان گاز موجود در سیستم را کنترل نماییم.
ریسیور درایر در سیستم تهویه خودرو، باعث حذف آب موجود در سیستم می شود.
در صورت حذف نشدن آب و تبدیل آن به کریستال‌های یخی، سیستم تهویه آسیب خواهد دید.

2 – بخش کم فشار

شیر انبساط کولر

تعیین کننده میزان صحیح گاز وارد شونده از کندانسور کولر ماشین به داخل اواپراتور از طریق یک فیلتر است. همچنین این قطعه فشار مبرد را به‌طور ناگهانی کاهش می‌دهد. هنگامی ‌که کمپرسور شروع به کار می‌نماید، شیر انبساط کولر ماشین بازشده و مبرد مایع با عبور از صافی مربوط به ورودی مایع پرفشار به گاز پر فشار تبدیل می‌گردد.

این سوپاپ یا شیر (TXV)، نقطه‌ی آغاز بخش کم‌فشار سیستم تهویه است.
ماده سردکننده که حالا پس از عبور از ریسیور درایر یک سیال خالص است به سوپاپ انبساط وارد می‌شود تا فشار وارد بر ماده سردکننده کاهش یابد.
این سوپاپ قابل تنظیم است و جریان ماده سردکننده را کنترل می‌کند. قابلیت تنظیم سوپاپ برای عملکرد باثبات سیستم تهویه ضروری است؛

اواپراتور (Evaporator) یا تبخیرکننده بخش مهم سیستم تهویه است.

اواپراتور مجموعه‌ای از قطعات است که وظیفه ایجاد برودت و کاهش گرمای هوای کابین اتومبیل را بر عهده دارد. یکی دیگر از وظایف مهم اواپراتور کولر خودرو، جذب رطوبت از هوای داخل کابین می‌باشد.

جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی کولر با عبور از سطح کویل اواپراتور، برودت ایجاد شده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌های هدایت هوا، به داخل کابین اتومبیل انتقال می‌دهد.

عمل ایجاد برودت توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین گشته و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می‌گردد.

گاز ایجاد شده از اواپراتور گرما و رطوبت کابین را به خود جذب می‌کند و پس از خنک شدن هوا با وجود فن، هوای مطبوع و سرد به فضای داخلی خودرو دمیده می‌شود.
پس از این ماده سردکننده که حالت گاز دارد به کمپرسور برمی‌گردد تا این چرخ دوباره از سر گرفته شود.