کوئل خودرو( کویل دوبل) چیست؟

کوئل دوبل ،Double Coil ، Ignition Coil

کوئل دوبل : سیستم جرقه زنی اکثر خودروهای انژکتوری از نوع بدون دلکو ( بدون مقسم برق : Distributer less ignition ) بوده و کویل های سیستم جرقه زنی انژکتوری با اندکی تفاوت از نظر شکل ظاهری ، همانند کویل های معمولی ( کاربراتوری ) به عنوان افزاینده ولتاژ عمل می‌کنند .با این تفاوت که ولتاژ تولیدی کویل های سیستم جرقه زنی انژکتوری بسیار بالاتر از کویل های معمولی بوده ( حدود ۳۰ کیلو ولت و بالاتر ) و در اکثر خودروهای انژکتوری جرقه به صورت دو به دو ارسال می‌شود ( ۴ و یک – دو و سه ) البته در خودروهای جدید انژکتوری به ازای هر سیلندر یک کویل بدون وایر استفاده شده است و جرقه زنی به صورت تکی انجام می‌گیرد.

مروری بر انواع کوئل های جرقه زنی :

۱ – کوئل های با وایر :

کوئل های با وایر در حقیقت به دو گروه تقسیم بندی می شود:

گروه اول : به نام کویل های معمولی که در خودروهای کاربراتوری و در خودروهای انژکتوری که دارای سیستم دلکو بوده به کار رفته است ( مانند : پراید انژکتوری مدل کیا ( زیمنس قدیم )و در خودروهای مختلف صورت : خشک ( پراید و پژو کاربراتوری ) و روغنی ( پیکان و نیسان کاربراتوری ) به کار رفته است .

گروه دوم : کوئلهای دوبل هستند که در اکثر خودروهای انژکتوری ( مدل ساژم و زیمنس ) به کار رفته و جرقه زنی به طور همزمان به صورت دو به دو در سیلندر های یک و چهار – دو و سه صورت می‌گیرد. این نوع کویل ها ( دوبل ) در سیستم های انژکتوری در دو شکل مورد استفاده قرار گرفته است  :

۲ – کوئل های بدون وایر :

این کوئل ها به دلیل داشتن مزیت فراوان نسبت به کویل های با وایر از جمله :

حذف وایرها – مقاومت و افت ولتاژ کمتر و … در خودروهای انژکتوری جدید به کار رفته است .

کویل های بدون وایر به دو نوع تقسیم بندی می شود :

 نوع اول : کویل های دوبل بدون وایر کتابی هستند که در خودروهای مانند . پژو ۲۰۶ – زانتیا و   … به کار رفته است .

نوع دوم : کویل های بدون وایر تکی هستند که به نام کویل های قلمی یا مدادی معروف هستند و در اکثر خودروهای انژکتوری پیشرفته به کار رفته است و دارای ولتاژ تولیدی بسیار بالایی نسبت به کویل های دیگر می باشد (حدود ۵۰ کیلو ولت ) مانند خودروهای جدید بنز ، پژو ۴۰۷ ، ۶۰۷ ، ال نود و …

اثرات خرابی کوئل دوبل :

در صورتی که کویل دوبل کامل بسوزد جرقه به  سر شمع ها ارسال نمی شود بنابراین موتور روشن نمی شود ولی در صورتی که کویل دوبل نیم سوز شده باشد ، ولتاژ تولیدی ( خروجی ) کاهش یافته و جرقه ایجاد شده توسط شمع ضعیف خواهد شد و بنابراین باعث ناقص سوزی و عیوب دیگر در موتور می‌گردد.

نحوه عیب یابی کوئل دوبل :

با استفاده از دستگاه عیب یاب ( دیاگ ) :

در صورت سوختن کویل دوبل ، لامپ  عیب یاب روشن شده و خطای کویل دوبل ثبت می‌گردد . در قسمت پارامترها زمان شارژ کویل نشان داده میشود که توجه داشته باشید زمان شارژ تابع دور موتور نمی باشد یعنی ثابت می باشد حدود ۳ – ۴ میلی ثانیه و همچنین در قسمت تست عملکرد ها نیز می‌توان با تست جرقه شمع به سالم بودن کویل اطمینان حاصل کرد ( قبلاً باید از سالم بودن وایر ها اطمینان حاصل کرد.

آزمایش جرقه شمع در کویل های با وایر ، سر وایرها  را به صورت مستقیم به بدنه نگیرید و وایر را به سر شمع گرفته و با جلو و عقب کردن وایر صدای جرقه شمع را بشنوید و یا یک شمع سالم دیگر را به سر وایر زده و سپس به بدنه بگیرید تا جرقه شمع را مشاهده نمایید در صورت گرفتن سر وایر به بدنه به طور مستقیم ، امکان سوختن و یا نیم سوز شدن کویل و ECU  وجود دارد.

با استفاده از دستگاه مولتی مولتی متر ( قسمت اهم متر ):

ابتدا کلید یا سلکتور دستگاه مولتی متر را روی اهم متر قرار داده و سپس سیمهای مشکی و قرمز را در قسمت مربوطه در دستگاه مولتی متر وصل کرده و دو سر سیم های مشکی و قرمز را طبق تصویر زیر به پایه های مدار اولیه و ثانویه وصل کرده و مقدار مقاومت اولیه و ثانویه را اندازه بگیرید. در صورتی که مقدار مقاومت اندازه گیری شده با مقدار استاندارد خیلی اختلاف داشته باشد ، معیوب بوده و باید تعویض کردن .

نکته : مقاومت مدار اولیه ( فشار ضعیف ) در همه مدلهای کویل دوبل ( ساژم – زیمنس _ بوش ) تقریباً یکسان بوده و زیر  ۱ اهم میباشد ( حدود ۶/۰ یا ۷/۰  ) ولی مقاومت مقدار ثانویه ( فشار قوی ) در مدلهای مختلف یکسان نمی‌باشد .

منبع : پارسیان صنعت خودرو